უძრავი ქონების საბაზრო ღირებულების შეფასების მიმართ პრაქტიკაში გამოიყენება სამი ძირითადი მიდგომა, რომელთაგან ერთ-ერთია შედარების მეთოდი, რომლის გამოყენების დროსაც საბაზრო ღირებულების შესახებ მოსაზრება ყალიბდება შესაფასებელი ქონების შედარებით ისეთ მსგავს ქონების ობიექტებთან, რომლებიც გაყიდულ იქნენ ან შეთავაზებულნი არიან გასაყიდად.
შემფასებელმა უნდა განახორციელოს შემდეგი პროცედურები:
- გამოიკვლიოს ბაზარი;
- დაადგინოს ინფორმაციის სისწორე;
- შეარჩიოს შედარების ადეკვატური ერთეულები;
- შეადაროს გაყიდვადი ქონების ობიექტები განსახილველ ქონებას, შედარების ელემენტების გამოყენებით;
- მოახდინოს რეზულტატების შეთანხმება ღირებულების მაჩვენებელთან მათი დაყვანის მიზნით.
შედარების ელემენტების მეშვეობით ხდება ცალკეული ქონების სპეციფიური მახასიათებლების დადგენა, რომელთა გამოც ერთმანეთისგან განსხვავებულია უძრავ ქონებაში გადახდილი ან შეთავაზებული ფასები. ბაზრის ანალიზის შედეგად განისაზღვრება ის, თუ რომელი ელემენტი უფრო დიდ გავლენას ახდენს ფასზე და რომელი ნაკლებად.
საშემფასებლო პრაქტიკაში მირებულია ორი ტიპის შესწორება:
- პროცენტული შესწორება;
- ფულადი შესწორება (მათ შორის: ფარდობითი ან აბსოლუტური).
შესადარისი გაყიდვების ანალიზის დროს გამოყენებული ძირითადი შედარების ელემენტებია:
- უძრავ ქონებაზე საკუთრების უფლებების გადაცემა;
- ფინანსირების პირობები;
- გაყიდვის პირობები;
- შესყიდვის შემდეგ მაშინვე გასაწევი დანახარჯები;
- საბაზრო პირობები;
- ადგილმდებარეობა;.
- ფიზიკური მახასიათებლები;
- ეკონომიკური მახასიათებლები;
- გამოყენება;
- გაყიდვის არაუძრავი კომპონენტები.
შენიშვნა: კორექტირებისას დაცული უნდა იყოს ამ ელემენტების თანმიმდევრობა!